براي كساني كه در مسير خودسازي هستند بخشيدن خودشان و ديگران جزئي از مسير رسيدن به اوج است. به شما مي گويند ديگران را ببخشيد. ولي اين كار آساني نيست. اغلب به اين سوال فكر مي كنيم كه چطور بايد كسي را ببخشيم؟ وقتي كه او باعث اين همه درگيري و آشوب در روح ما شده است ببخشيم؟ چگونه با كسي كه به ما آسيب زده است صلح كنيم؟ اينها سوالاتي ساده نيستند كه بتوان راحت به آنها جواب داد.
بخشش يك قدرت شخصي است كه در وجودمان پرورش مي دهيم. بخشش با خود شما شروع مي شود. اگر نتوانيد با خودتان با مهرباني و عطوفت رفتار كنيد ديگران را هم نمي توانيد ببخشيد. اول بايد خودتان و كارهايي كه انجام داده ايد يا در انجامش كوتاهي كرده ايد را به عنوان بخشي از تماميت خودتان بشناسيد. خودتان را درك كنيد.
بخشش وقتي به كارهاي ديگران در حق ما مربوط مي شود شكلش را عوض مي كند. فرايندي براي تصميم گيري در مورد بخشش ديگران وجود دارد كه كمك مي كند بفهميم آيا سواستفاده گر ارزش بخشيده شدن دارد يا نه؟ در نظر داشته باشيد كه اين يك فرآيند است كه وقتي به پايانش رسيديد به شما يك جواب مي دهد كه بهترين جواب است كه مي تواند به خوشبختي شما كمك كند.
چطور كسي را كه با ما بدرفتاري كرده است ببخشيم؟
قبل از اينكه انتخاب كنيم فردي را كه با بدرفتاري كرده است را ببخشيم يا نبخشيم. بايد پايه هايي براي تصميم گيري در اين مورد را در وجود خودمان بسازيم. اين پايه ها قدم هاي كوچك قدرتمندي هستند كه به ما كمك مي كنند مطمئن شويم در جهت درست در حال حركت هستيم. قبل از اينكه مطمئن شويد، براي بخشيدن كسي كه با شما بدرفتاري كرده است آماده هستيد. از انجام كارهاي بزرگ خودداري كنيد.
1. بپذيريد كه شما مورد سو استفاده قرار گرفته ايد.
هيچ بخششي بدون پذيرش واقعيت ها امكان پذير نيست. سو استفاده هاي جسمي، روحي،عاطفي، معنوي، مالي يك تجربه مشترك جهاني هستند. همه اين سو استفاده ها خيانت هستند. مثلا شخصي كه آدم امن زندگي شما بوده و از همه محبت هاي شما عليه شما براي ايجاد حس غم، تحقير و كنترل استفاده مي كند يك سو استفاده گر خيانتكار است.
قدم اول براي اينكه بتوانيد خود را در اين تجربه ناخوشايند ببخشيد. اين است كه قبول كنيد مورد سو استفاده قرار گرفته ايد. بايد بپذيريد مورد آزار فردي قرار گرفته ايد كه دوستش داشته ايد. بپذيريد كه او شما را بازي داده است.
اين پذيرش راديكال در مورد اينكه مورد سو استفاده قرار گرفته ايم. بازي خورده ايم. به ما امكان دسترسي به عميق ترين و واقعي ترين احساساتمان را مي دهد. از اينجا به بعد مي توانيم قدم هاي بعدي را براي شفاي خودمان يا اگر لازم بود بخشش افراد سو استفاده گر برداريم.
2.زماني را به سوگواري احساسي اختصاص دهيد.
بعد از اينكه پذيرفتيد از شما سو استفاده شده است. با شما بدرفتاري شده است. حالا زمان تحليل غمي است كه تجربه مي كنيد. براي بهبودي بايد چندين مرگ را بپذيريد. اول مرگ كسي كه از شما سو استفاده كرده( در واقع مرگ شخصيتي كه فكر مي كرديد او دارد ولي نداشت). دوم مرگ گذشته اي كه فكر مي كرديد داريد. دروغ هايي كه به خودتان گفته ايد. طبيعي است كه بعد از پذيرش مرگ اندوه سراغتان مي آيد. مثلا اگر در كودكي مورد آزار و اذيت والدين سمي خود قرار گرفته ايد. از فكر كردن به اينكه با شما به عنوان يك كودك بي پناه چه كرده اند. غمگين مي شويد. آرزو مي كنيد كاش جور ديگري بودند. يا ممكن است مورد سو رفتار شريك زندگيتان قرار گرفته باشيد. كه فكر مي كرديد عاشق شماست.
بپذيريد كه از اين غم و اندوه گريزي نيست و يك مرحله از بهبودي است. اندوه خود را پردازش كنيد. قبل از اينكه تصميم بگيريد كسي را ببخشيد يا زندگي جديدي را شروع كنيد. يك قدم عقب برويد واندوهگين شويد. جيغ بزنيد، گريه كنيد. يك محدوده زماني مشخص كنيد و اجازه بدهيد همه احساسات و دلشكستگي هايتان خودشان را نشان دهند. احساسات هميشه نبايد عقلاني باشند بلكه با احساسات واقعي خود طرف شويد تا بتوانيد از اين مرحله عبور كنيد.
3.براي بخشيدن رفتار الان آزارگر خود را بررسي كنيد.
بعد از اينكه سوگواري ، خشم و غم شما قابل كنترل شد مي رسيم به مرحله بعد يعني بررسي اينكه آيا مي توانيد آزارگر را ببخشيد يا نمي توانيد. آيا اصلا او ارزش بخشيده شدن دارد؟ براي اين تصميم چند سوال بايد از خودتان بپرسيد. به آزارگرتان كه مي خواهيد او را ببخشيد نگاه كنيد آيا او نشانه هاي پشيماني از خودش بروز مي دهد؟ اگر او پشيمان نيست واقعا بخشش چه هدفي را دنبال مي كند؟
چه احساسي پيدا مي كنيد وقتي كسي را ببخشيد كه اصلا قبول ندارد اشتباه كرده است؟ حس قدرت به شما مي دهد؟ يك ژست تو خالي است؟ ايا بخشش چنين آدمي يك تصميم گيري بي معني و احساسي بيشتر نيست؟ بخشيدن كسي كه درخواست بخشش ندارد و اصلا فكر مي كند اشتباه نكرده است يك كار بي فايده است.
4.با آدم هاي قابل اعتماد براي صحبت در مورد احساساتتان در ارتباط باشيد.
بهبودي از سورفتار مي تواند يك سفر گيج كننده باشد اگر بخواهيم به تنهايي اين سفر را برويم. ممكن است به احساساتمان در اين مسير شك كنيم، ممكن است دوباره شروع كنيم به خودمان دروغ بگوييم و بخواهيم سو استفاده گر را بي گناه تصور كنيم! ممكن است اصلا شك كنيم كه واقعا تجربه ما درست بوده يا برداشتمان اشتباه بوده است! به همين دلايل است كه شما نياز به ايجاد يك شبكه پشتيباني از آدم هاي مورد اعتمادتان داريد. شما به افراد مورد اعتمادي در اطرافتان نياز داريد كه وقتي در اين سفر بهبودي واقعيت را گم مي كنيد به شما بازخوردي درست بدهند. با افرادي كه مي توانيد به آنها اعتماد كنيد تماس بگيريد، اين افراد مي توانند از بين دوستان يا خانواده شما باشند يا درمانگر و مشاور دلسوز شما باشد.
با اين افراد مورد اعتماد در مورد احساسات خودتان صحبت كنيد و نظرات آنها را بشنويد. به آنها در مورد افكار واقعي خود بگوييد و اگر به بخشيدن سواستفاده گر فكر مي كنيد دليلش را به آنها بگوييد. از آنها بپرسيد اگر جاي شما بودند چه مي كردند ولي در نهايت تصميم گيرنده خود شما هستند.
توضيح دادن افكار و احساساتمان به ديگران باعث آرامش مي شود. اين كار به ما كمك مي كند احساس كنيم تنها نيستيم. اين كار ابزار قدرتمندي است كه به شما در مسير دشوار بخشيدن خود يا بخشيدن ديگران كمك مي كند.
5.دست از داستان سرايي و توقعات اشتباه برداريد.
افراد زيادي هستند كه با نيت هاي اشتباه وارد تصميم به بخشش مي شوند و نهايتا سرخورده مي شوند. اين افراد داستان هاي فانتزي را با واقعيت اشتباه مي گيرند و فكر مي كنند بخشش راه حل جادويي است كه همه چيز را تغيير خواهد داد!
براي اينكه بتوانيد بعد از بخشش خودتان يا فرد سو استفاده گر به جلو حركت كنيد بايد دست از اين تفكرات فانتزي برداريد. بخشيدن كسي خشم، ناراحتي، نااميدي و رنجشي را كه در گذشته تجربه كرديد از بين نمي برد. بخشيدن فرد سو استفاده گر گذشته را پاك نمي كند. همه دردهايي كه تجربه كرديد اگر واقعي درمان نشوند فقط با بخشيدن حل نمي شوند مي مانند و روزي فعال خواهند شد. تصور نكنيد بخشيدن از طرف شما باعث مي شود سو استفاده گر نور را ببيند. تصور نكنيد اين بخشيدن هيچ كدام از اشتباهاتي كه به خاطر سو رفتار آنها انجام داديد را تغيير خواهد داد شما همان شخص مي مانيد و آنها هم همان سو استفاده گر ها باقي مي مانند.
همچنين بخوانيد: تاثير رفتار والدين سمي در بزرگسالي ما
6.درك كنيد بخشش چه شكلي است.
فيلم ها يك تصور اشتباه از بخش در ذهن ما ايجاد كرده اند. مثلا تصور مي كنيم بخشش به اين شكل است كه كسي زير باران دنبال ما مي دود، قبل سوار شدن به هواپيما ما را متوقف مي كند و به ما گل و يك زندگي بدون هيچ مشكلي هديه مي دهد!!! ولي زندگي واقعي هيچ شباهتي به اين فيلم ها ندارد.
بخشش در دنياي واقعي هيچ شباهتي به اين فيلم ها ندارد. بخشش از درون شما شروع مي شود و به شكل احساساتتان نسبت به ديگران به بيرون گسترش پيدا مي كند. اين كار يك تغيير در رويكرد است وقتي كسي را در ذهن خود مي بخشيد موافقت مي كنيد كه او را در يك فضاي خاص ناشي از رحم و شفقت در ذهنتان نگه داريد. اما اين به اين معني نيست كه مجبوريد با آنها روبرو شويد. بخشش مي تواند از راه دور اتفاق بي افتد، لازم نيست دوباره خودتان را در فضايي قرار دهيد كه با آدم خطرناك، سمي يا كسي كه تمايل به تغيير رفتار ندارد روبرو شويد.
همچنين بخوانيد: با آدم هاي بداخلاق چطور رفتار كنيم؟
7.واقعيت ها را فراموش نكنيد.
فرايند بخشش بايد با درك يك واقعيت اصلي به اوج خود برسد. آن واقعيت اين است كه مجبور نيستيد كسي را ببخشيد. در پايان سفر به سوي بخشش بايد اين را متوجه شويد كه تنها كسي كه لازم است ببخشيد خودتان هستيد. بخشيدن ديگران مسئوليت شما نيست. ما بايد انتخاب ها و اشتباهاتي كه مرتكب شده ايم را بپذيريم و به گونه اي پيش برويم كه به ما امكان دهد بهتر باشيم. در هيچ مرحله اي از زندگي مجبور نيستيد بخشيدن را نسبت به كسي كه انتخاب كرده است به شما صدمه بزند انجام بدهيد. اين بخشيدن هيچ چيزي را قرار نيست درست كند و لازم هم نيست. لازم هم نيست كسي را كه ذره اي احساس پشيماني ندارد ببخشيد. افراد بد لياقت بخشيده شدن ندارند. آنها حتي بعد بخشيده شدن هم به شما احترام نخواهند گذاشت.
نتيجه گيري
در مسير بهبودي خود با مفهوم بخشش درگير بوده ايد؟ آيا با احساس رحم داشتن نسبت به كسي كه از شما سو استفاده كرده است درگيريد؟ دست از اين نبردها را برداريد. بخشش را به طريقي تعريف كنيد كه به شما احساس امنيت و قدرتمندي بدهد. تا بتوانيد بدون نشخوار ذهني گذشته به مسير خود ادامه دهيد. از تجربه تلختان استفاده كنيد تا براي خودتان زندگي بسازيد پر از افرادي كه به جاي اينكه شما را بشكنند، شما را مي سازند.
اين اصل را در قلب خود داشته باشيد: بخشش شما براي خود شماست نه براي ديگران.
